Kancelaria Radców Prawnych ASL Marcin Mykowski

Kancelaria Radców Prawnych ASL Marcin Mykowski GDAŃSK

NIERUCHOMOŚCI

W obszarze prawa nieruchomości nasze doświadczenie obejmuje następujący zakres usług:

1. Nabycie własności z wykorzystaniem klasycznych umów, czyli sprzedaży, zamiany, darowizny.
 
2. Nabycie w drodze spadku.
 
3. Istnieją sytuacje, w których jedna ze stron może wymusić na drugiej przeniesienie własności całości lub części nieruchomości. Chodzi o tzw. stosunki sąsiedzkie. Samoistny posiadacz gruntu w dobrej wierze (czyli ten, kto włada gruntem jak właściciel i ma do tego uzasadnione podstawy), który wzniósł na powierzchni lub pod powierzchnią gruntu budynek lub inne urządzenie o wartości przenoszącej znacznie wartość zajętej na ten cel działki, może żądać, aby właściciel przeniósł na niego własność zajętej działki za odpowiednim wynagrodzeniem. I z drugiej strony: właściciel gruntu, na którym wzniesiono budynek lub inne urządzenie o wartości przenoszącej znacznie wartość zajętej na ten cel działki, może żądać, aby ten, kto wzniósł budynek lub inne urządzenie, nabył od niego własność działki za odpowiednim wynagrodzeniem.
 
4. Użytkowanie wieczyste – umowę w drodze przetargowej lub bezprzetargowej zawiera się w formie aktu notarialnego z jednostką samorządu terytorialnego. Procedurę przewiduje Ustawa o gospodarce nieruchomościami. Kwestią najistotniejszą dla użytkownika jest wysokość opłaty rocznej. Stawka procentowa pierwszej opłaty z tytułu użytkowania wieczystego wynosi od 15% do 25% ceny nieruchomości gruntowej. Natomiast wysokość stawek procentowych opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego jest uzależniona od określonego w umowie celu, na jaki nieruchomość gruntowa została oddana. Właściwy organ może wypowiedzieć w formie pisemnej wysokość dotychczasowej opłaty w terminie do dnia 31 grudnia roku poprzedzającego oraz przesyłając równocześnie ofertę przyjęcia nowej wysokości opłaty rocznej (i z drugiej strony: użytkownik wieczysty może żądać dokonania aktualizacji opłaty rocznej, jeżeli wartość nieruchomości uległa zmianie, a właściwy organ nie podjął aktualizacji). W razie wypowiedzenia przez właściciela nieruchomości (czyli najczęściej jednostkę samorządu) dotychczasowej opłaty użytkownik wieczysty może natomiast, w terminie 30 dni od dnia otrzymania wypowiedzenia, złożyć do Samorządowego Kolegium Odwoławczego wniosek o ustalenie, że aktualizacja opłaty rocznej jest nieuzasadniona albo jest uzasadniona w innej wysokości. Wniosek składa się za pośrednictwem właściwego organu. Od decyzji Kolegium przysługuje sprzeciw, będący równocześnie żądaniem przekazania sprawy do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Uwaga: Termin na złożenie sprzeciwu to 14 dni!
 
5. Decyzje administracyjne dotyczące nieruchomości:

a) Wywłaszczenie – możliwe tylko na cele publiczne za słusznym
odszkodowaniem; „odebranie” własności winno być poprzedzone rokowaniami
zwłaszcza w zakresie wysokości wynagrodzenia, przy czym, jak wskazuje
praktyka, sposób przeprowadzenia rokowań polega nieraz na wysłaniu maila
z sekretariatu urzędu miasta z propozycją kwoty. Procedura jest bardzo
sformalizowana – w końcu chodzi o ochronę konstytucyjnej wartości, jaka jest
własność. Ustawa o gospodarce nieruchomościami przewiduje szereg
wymogów odnośnie treści wniosku, oszacowania wartości nieruchomości,
wpisów w księgach wieczystych, terminów, procedur informacyjnych,
odwołań. Co ciekawe – po dokonaniu wywłaszczenia zaniechanie
wykorzystania nieruchomości na cel publiczny przewidziany pierwotnie
uprawnia do żądania zwrotu wywłaszczonej nieruchomości.

b) Ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości – Starosta w drodze
decyzji może ograniczyć sposób korzystania z nieruchomości przez udzielenie
zezwolenia na zakładanie i przeprowadzenie na nieruchomości ciągów
drenażowych, przewodów i urządzeń służących do przesyłania lub dystrybucji
płynów, pary, gazów i energii elektrycznej oraz urządzeń łączności publicznej
i sygnalizacji, a także innych podziemnych, naziemnych lub nadziemnych
obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych przewodów i
urządzeń, jeżeli właściciel lub użytkownik wieczysty nieruchomości nie wyraża
na to zgody. Ograniczenie to następuje zgodnie z planem miejscowym,
a w przypadku braku planu, zgodnie z decyzją o ustaleniu lokalizacji inwestycji
celu publicznego.

c) Zatwierdzenie planu podziału – jeżeli działka w planie zagospodarowania
przestrzennego jest przeznaczona pod drogę publiczną, zaś właściciel tej
działki składa wniosek do właściwego organu o podział nieruchomości, działka
wydzielona pod drogę przechodzi z mocy prawa na własność gminy, powiatu,
województwa czy Skarbu Państwa – za odpowiednim wynagrodzeniem. Jak
czytamy w orzecznictwie – ta procedura nie stanowi wywłaszczenia, jednak
wykazuje pewne podobieństwa. Przede wszystkim w kwestii słusznego
odszkodowania, którego wysokość także ma być ustalona w pierwszej
kolejności w drodze rokowań, a dopiero w drugiej poprzez decyzję.
 
6. Zasiedzenie własności – korzystanie z nieruchomości w charakterze właściciela
przez co najmniej 20 lat w tzw. dobrej wierze lub przez 30 lat w tzw. złej wierze
uprawnia do żądania stwierdzenia nabycia własności.
 
7. Zasiedzenie służebności – jeśli długotrwałe (20 lub 30 lat) używanie
nieruchomości polega na korzystaniu z widocznego i trwałego urządzenia,
korzystający może domagać się stwierdzenia nabycia służebności gruntowej, w
tym służebności przesyłu. „Widoczność” owego trwałego urządzenia oznacza, że
może być widoczne co najmniej na wyrysie z mapy ewidencyjnej.
 
8. Najem i dzierżawa – klasyczna metoda zawarcia takiej umowy następuje poprzez
złożenie oświadczeń woli dwóch stron. Prawo nie narzuca formy tej umowy, czyli
powstanie stosunku prawnego jest możliwe na piśmie, ustnie lub w sposób
dorozumiany. Oprócz powyższego sposobem nabycia najmu lub dzierżawy jest
nabycie rzeczy najętej czy dzierżawionej w czasie trwania najmu. Wówczas
nabywca wstępuje w stosunek najmu na miejsce zbywcy. Ponadto mamy
szczególny przypadek opisany w art. 691 Kodeksu cywilnego. Mianowicie w razie
śmierci najemcy lokalu mieszkalnego w stosunek najmu lokalu wstępują:
małżonek niebędący współnajemcą lokalu, dzieci najemcy i jego współmałżonka,
inne osoby, wobec których najemca był obowiązany do świadczeń
alimentacyjnych, oraz osoba, która pozostawała faktycznie we wspólnym pożyciu
z najemcą. Osoby te wstępują w stosunek najmu lokalu mieszkalnego, jeżeli stale
zamieszkiwały z najemcą w tym lokalu do chwili jego śmierci. Względem
powyższego przepisu należy stosować metodę interpretacji rodem ze
starożytnego Rzymu: lege non distinguente nec nostrum distinguere (czego
ustawa nie rozróżnia, my też nie rozróżniajmy). Warto więc zauważyć, że przepis
nie rozróżnia sytuacji, gdzie osobą pozostającą we wspólnym pożyciu z najemcą
był małżonek czy konkubent. Co więcej – przepis nie rozróżnia ani płci osoby
zamieszkującej z najemcą i pozostającej z nim we wspólnym pożyciu, jak też nie
limituje ilości tych osób zamieszkujących z najemcą w tym samym czasie w
jednym lokalu.

Kwestią mogącą rodzić nieporozumienia, jest wypowiedzenie najmu. Niezależnie
od rodzaju umowy i czasu, na który została zawarta, zawsze należy przewidzieć
w umowie termin wypowiedzenia. Szczególnie istotne jest to umowie zawartej na
czas określony. Konieczne jest tam także wyszczególnienie wypadków
(okoliczności) uzasadniających wypowiedzenie. W przeciwnym razie może
powstać sytuacja, gdzie umowy wypowiedzieć nie sposób inaczej niż za
porozumieniem stron.
9. Dzierżawa gruntów rolnych – oprócz przedmiotu, charakteryzuje się terminem
wypowiedzenia. W braku odmiennej umowy dzierżawę gruntu rolnego można
wypowiedzieć na jeden rok naprzód na koniec roku dzierżawnego, inną zaś
dzierżawę na sześć miesięcy naprzód przed upływem roku dzierżawnego.
 
 

 

Z tematyką nieruchomości wiążą się ściśle księgi wieczyste. Prowadzimy sprawy
dotyczące: sprostowania treści, usunięcia niezgodności między treścią księgi a rzeczywistym
stanem prawnym, wpisów roszczeń, wykreśleń (wykreślenie to również wpis). Księgi
wieczyste prowadzą Sądy powszechne, zaś wpisy odbywają się w trybie postępowania
nieprocesowego. Wpis następuje w formie postanowienia, od którego przysługuje apelacja.
 

 

 

Postępowania sądowe dotyczące nieruchomości. Jak wynika z praktyki, przygotowanie
procesu – niezależnie czy w charakterze pełnomocnika powoda czy pozwanego – wymaga
prac archiwizacyjnych, drobiazgowego i nieraz czasochłonnego przygotowania dokumentów
jako dowodów oraz po wielokroć analiz prawnohistorycznych, sięgających międzywojnia.
Mało kto wie, że w zakresie zasiedzeń nieruchomości na terenie byłego zaboru pruskiego
jeszcze długo po drugiej wojnie światowej obowiązywało prawo pruskie z 1898 r.
 

Zapytaj prawnika - Kancelaria Radców Prawnych ASL Marcin Mykowski

Zapytaj prawnika..

Nie tylko w dbałości o zdrowie właściwa jest zasada, iż lepiej zapobiegać niż leczyć. Przed podjęciem decyzji, której skutki mogą dotyczyć Państwa majątku, warto skonsultować się ze specjalistą. Dotyczy to podpisywania umów czy składania wniosków o wydanie decyzji administracyjnych. Korzystnie jest ...

Zanim podpiszesz umowę - Kancelaria Radców Prawnych ASL Marcin Mykowski

Zanim podpiszesz umowę

Już starożytni Rzymianie twierdzili: pacta sunt servanda - czyli umów należy dotrzymywać. Jeśli bank, deweloper, korporacja energetyczna czy wydawnictwo przedstawiają Państwu wzór umowy i twierdzą, że nie należy tam niczego zmieniać, trzeba do tego podchodzić ostrożnie. Bo bank na pewno umowy dotrzyma.